Opštinski Agrobudžet osnažio poljoprivrednu proizvodnju

Uvećan broj grla stoke i otkup mlijeka

Prošlogodišnji opštinski agrobudžet, planiran u iznosu od 1. 056.000 evra, realizovan je preko 100 odsto i u značajnoj mjeri je zaustavio višegodišnje negativne trendove, doprinoseći razvoju poljoprivrede u opštini Pljevlja, posebno ravoju stočarstva, ratarstva, pčelarstva i otkupa mlijeka. Po osnovu 22 agrobudžetske mjere i 2.262 zahtjeva poljoprivrednika, isplaćeno je 1.104.193 evra. Za oblast stočarstva izdvojeno je 661.945 eura, za oblast ratarstva, povrtarstva i organske proizvodnje 154.414, voćarstva 60.909 eura, pčelarstva 48.541 euro i za ostale mjere agrobudžeta 178.796 eura. U proizvodnji povrća postignut je pomak pa od ranija 34 zahtjeva na 6 ha zemljišta podnijeto je skoro duplo, 71 zahtjev na površini od 38.5 ha.

Zahtjev za podršku preradi mlijeka na gazdinstvu podnijela su 422 proizvođača, što je za 41 manje u odnosu na prethodnu godinu, ali je, sa druge strane, povećan broj uslovnih grla za 155, tako da je ukupan broj bio 2.740 grla. Iz resornog Sekretarijata pojašnjavaju da se ne radi o smanjenju broja gazdinstava koja se bave proizvodnjom na daleko poznatog Pljevaljskog sira već da mnoga gazdinstva nisu uspjela ili stigla, da prilagode svoje objekte za preradu (sirare), izuzetno pooštrenim i rigoroznim EU standardima zdravstvene bezbjednosti mlječnih proizvoda i hrane uopšte. A uslov za ovaj vid podrške je isključivo registrovan objekat i rješenje o istom, bez kojeg nisu ni mogli podnijeti zahtjeve ni u Opštini ni u MPŠV.              

Resorni sekretar Danko Šarančić ističe da je lane iz naše opštine otkupljeno 2.185.016 litra mlijeka ( 38.079 l više u odnosu na 2023. godini).

„Subvencija je iznosila 0,07 eura po litru mlijeka. Za podršku prerade mlijeka na gazdinstvu zahtjev su podnijela 422 proizvođača sa ukupno 2740 uslovnih grla (+155 uslovnih grla više nego lane). Za 433 zahtjeva (+274 zahtjeva više od lane) isplaćene su premije za 778 grla goveda ( +157 više nego u 2023., od čega 96 za uzgoj junica 61 za uzgoj junadi i bikova). Za uzgoj priplodnog podmlatka – junica 381 zahtjev za ukupno 543 grla i organizovan tov junadi i bikova 52 zahtjeva za ukupno 139 grla. Prvi put je lane uvedena mjera podrške za uzgoj ovaca (147 zahtjeva za 8134 grla ovaca) i priplodnih krmača (23 zahtjeva za ukupno 207 grla). Za uzgoj koka nosilja, takođe mjeru posdrške koja je uvedena prvi put u 2024. godini, podržana su 3 zahtjeva, za ukupno 2800 koka”, rekao je Šarančić.

Podrška programu unapređenja stočarstva obuhvata premije za: Uzgoj priplodnog podmlatka i organizovani tov junadi 150 € po grlu, za uzgoj ovaca 8 € po grlu, za uzgoj priplodnih krmača podrška iznosi 200 € ukoliko poljoprivredni proizvođač dostavi potvrdu o ispunjenosti minimalnih uslova zaštite dobrobiti svinja, odnosno 150 € ukoliko ne dostavi pomenutu potvrdu, a za uzgoj koka nosilja subvencija iznosi  1.50 € po svakoj nabavljenoj jedinki.

Šarančić ističe da su, sudeći po broju zahtjeva sugrađana, mnogi prepoznali prednosti sopstvenog uzgoja povrća pa je 56 poljoprivrednih gazdinstva izvršilo nabavku plastenika, što je 27 više nego u 2023. g. Takođe je za 24 povećan broj osiguranih poljoprivrednika, pa su ukupne subvencije od 11.153 eura plaćene za 90 poljoprivrednika, koji uplaćuju 50 % doprinosa za poljoprivrednu penziju koja iznosi kao i minimalna 450 eura. Za ratarsku proizvodnju podneseno je  157 zahtjeva ili 38 više nego 2023.g. Za proizvodnju oragnskih žitarica (strna žita i heljda) odobrenoje  54.946 eura, na ukupnoj površini od 119,07 ha podržano je 26 zahtjeva. Visina podrške iznosila je 360,00€/ha za površine od min 0,50 ha, kao i 24 zahtjeva za nabavku repromaterijala, ambalaže i analizu gotovih organskih proizvoda: 14 za nabavku organskog đubriva i 10 za nabavku opreme (podrška 50%).

Za ostalih devet mjera agrobudžeta izdvojeno 178.796 eura

Podržano je 40 zahtjeva za nabavku opreme za navodnjavanje u iznosu od 12.424 eura i to većinom za opremu za navodnjavanje, rezervoare za vodu, hodrofor i pumpe za vodu i to u iznosu od 50% od ukupne investicije. Za posjetu proizvođača i zaposlenih iz resornog sekretrijata poljoprivrednom sajmu u NS izdvojeno je 908 eura, za regionalnu izložbu Dani meda u Pljevljima  2.260 eura, na kojoj je bilo 40 izlagača iz naše opštine i regiona. Za finansijsku podršku mladim bračnim parovima, koji se isključivo bave poljoprivredom i žive u seoskim područjima, odobreno je 20.400 eura, odnosno po 1200 eura za 13 parova i jedan bračni par po osnovu rođenja djetata. Iako je finansijska podrška bila veća za 200 eura broj parova je ostao isti. Programom  prerade poljoprivrednih proizvoda podržane su 22  nabavke ambalaže, tri mlina prekrupača, dva mlina za voće i jedna vakumirka. Visina podrške iznosila je do 70% od investicije. Mjera podrške za poboljšanje kvaliteta života na ruralnim podučjima iznosila je 95.707 eura, od čega je podržano devet mladih poljoprivrednih proizvođača (starosti od 18-35 god), kojima je odobreno ukupno 44.089 € (tri mlada poljoprivrednika u nabavci priplodnih junica čiste rase  (1500,00€ po grlu), ukupno 10 grla, dva mlada poljoprivrednika za izgradnju objekta za skladištenje stajskog đubriva (4000,00€ po objektu), jedan mladi poljoprivrednik za izgradnju stajskog objekta (7000,00€ po objektu). Tri mlada poljoprivrednika  dobila su subvencije za nabavku namjenske mehanizacije (max 4000,00€ po investiciji), a odobreno je i 88 zahtjeva za podršku u iznosu od po 1.500 eura za: nabavku tri mala voćarska traktora, 16 kosačica, 80 freza, 11 plugova, četiri grabilice, jedan ciklon, jedna sadilica i jedan malčer.

Podrška je odobrena i za osiguranje poljoprivredne proizvodnje na 68 poljoprivrednih gazdinstva u iznosu od 20.000 eura, do 25% od vrijednosti polise osiguranja.

U 2024. godini podnijeto je i 25 zahtjeva iz oblasti proizvodnje rasada povrća i cvijeća i to za: sedam proizvođača za nabavku i proizvodnju rasada povrća  i 18 proizvođača za nabavku opreme i  namjenske mehanizacije. Podrška iznosi 50%.

Za unapređenje pčelarstva pristiglo je 230 zahtjeva što je 99 više u odnosu na prethodnu godinu i oni su podržani sa 48.540 €, od čega se 145 zahtjeva odnosi na subvenciju od po 5 € po košnici, za ukupno 5903 pčelinja društva. Direktnu podršku od po 300 eura ostvarila su četiri pčelara, od toga u organskoj tri, a jedan pčelar se bavio uzgojem selekcionisanih matica.

U 2024. godini 196 poljoprivrednih gazdinstava podržano je sa ukupno 38.892 eura za: nabavku 43 aparata za hemijsku zaštitu voćaka u iznosu od 70%, 58 nabavki mineralnog đubriva u iznosu od 50%, nabavku 9 kopačica u iznosu od 50%, 28 nabavki razne opreme u iznosu od 50%, nabavku 45 kosilica u iznosu od 30%, nabavka  ukupno 1494 sadnica: 1048  po kriterijumu min 0,30ha zasnovanog  zasada 1.800,00€/ha i 446  po kriterijumi ispod 0,30 ha zasnovanog zasada, 50%podrške od ukupnog iznosa troškova nabavke sadnog materijala i podržana je agrotehnička mjera rezidbe voćaka kod ukupno 3 poljoprivredna gazdinstva  na ukupno 5.400 stabala u iznosu od 50%  od ukupnih troškova.

U mjerama Agrobudžeta gdje su poljoprivredna gazdinstva vršila nabavku mehanizacije i opreme, ukoliko je podnosilac zahtjeva mlađi od 40 godina podrška se uvećavala za 10%. Dodatnih 10% podrške su ostvarile žene kao nosioci poljoprivrednih gazdinstava.

Procijenjena šteta od elementarnih nepogoda 129.264 eura

Tokom  2024. godine u Sekretarijat za privredu pristiglo je 39 zahtjeva za procjenu šteta od elementarnih nepogoda, od čega su 33 prihvaćena a procijenjena šteta iznosila je 129.264 eura. U strukturi nastalih šteta najveći dio, odnosno 38%, su štete nastale od grada, na poljoprivrednim površinama (livadama, povrću, usjevima žita i dr.). Uzrok za 31% nastalih šteta je olujni vjetar sa obilnim padavinama ( na poljoprivrednim  usjevima  i zasadima). Od udara groma bilo je 19% nastalih šteta i od požara na objektima u funkciji poljoprivredne proizvodnje 12%. Ostale štete se odnose na uginuća grla stoke gdje je podnijeto 12 zahtjeva, za napade vukova i medvjeda 4 zahtjeva i štete nastale kao posledica zemljotresa 1 zahtjev.

V.M.