Mitrović: Ukradene i vraćene stećke izložiti 30 dana na Trgu 13. jul

Za vraćanje pet stećaka u opštinu Pljevlja više od deset godina dopisima I alarmiranjem javnosti borio se predsjednik NVO “Breznica” Milorad Mitrović I ta borba je konačno dala rezultat jer je iz Narodnog muzeja CG saopšteno da uskoro u Nikišić I Pljevlja vratiti stećke.

“Narodni muzej Crne Gore je 25. septembra 2012. godine iz sela u okolini Pljevalja, nakon upada sa dizalicom i kamionom, i sa seoskog groblja odnio stećke, koji su odnešeni na Cetinje i izloženi u dvorištu Biljarde, što je bilo neprirodano i nemoralno. Ukradeno je ukupno pet stećaka starih nekoliko vjekova, od čega po dva iz sela Mataruga i Marine šume, a jedan iz Potkrajaca”, rekao je Mitrović.

Mitrović podsjeća da su nadležni koji su se tada oglasili oko ovog događaja izjavili da je sve sprovedeno u skladu sa važećim Zakonom I pita da li bi ti isti nadležni tada, a i sada, reagovali da mi, na primjer, dođemo i odnesemo neki eksponat sa lokaliteta Duklje ili neki nadgrobni kamen, recimo sa Lovćena, i noću to ponesemo za Pljevlja, kao što je to uradio Narodni muzej Crne Gore?

“Sigurni smo da bi bili okarakterisani kao lopovi i varvari, izbila bi revolucija zbog našeg vandalizma. Bili bi konstantno pominjani i prozivani po medijima, sa ko zna kakvim sve naslovima dok ne dobiju svoje nazad, a ne bi nas ni zaobišle krivične prijave. A ovako, sve je po njihovom zakonu. Šta su sve radili Pljevljima i šta se još uvijek radi. Pored prirodnih bogatstava, počeli su da otimaju i kulturna dobra. Trazim od predsjednika Opštine da stećci koji se vrste i kad se vrate, da budu bar mjesec dana izloženi na Trgu ispred muzeja da građani vide stećke i da shvate njihovu vrijednost, kazao je Mitrović.

Inicijativa o povratku stećaka u sela u nikšićkoj i pljevaljskoj opštini poklapa se i sa novim Rješenjem o utvrđivanju statusa Biljarde kao nepokretnog kulturnog dobra od nacionalnog značaja. Nakon dolaska dr Petre Zdravković na čelo Uprave za zaštitu kulturnih dobara ovaj organ je intenzivirao svoju dugogodišnju zakonsku obavezu revalorizacije kulturnih dobara Crne Gore i 7. februara ove godine donio Rješenje o statusu Biljarde, u kojem se u odjeljku „Mjere zaštite“ nalaže izrada konzervatorskog projekta dvorišta Biljarde sa stećcima, njihovo izmještanje, odnosno vraćanje na lokacije sa kojih su podignuti i dopremljeni na Cetinje.

 Skoro godinu ranije od donošenja ovog Rješenja, a samo nekoliko dana nakon što je predsjednik NVO „Breznica“ Milorad Mitrović od političkih zvaničnika ponovo javno zatražio vraćanje stećaka, Narodni muzej je formirao komisiju za opis, pregled, utvrđivanje stanja i objedinjavanja dokumentacije o stećcima. U izvještaju koji je u julu prošle godine sačinila komisija, a u koji je novinar Pobjede imao uvid, navodi se da je riječ o reprezentativnim primjercima stećaka iz Počekovića, Klenka i Riječana (opština Nikšić) i Stolova, Maoča, Marine šume, Vrulje i Molike (opština Pljevlja). Pored 11 stećaka u dvorištu Biljarde, komisija je pregledala i fragmente spomenika Aleksandru Karađorđeviću (tri kamena bloka) i jednu skulpturu u kamenu, pod nazivom „Lovćenska vila“, autora Marka Brežanina (vlasništvo Umjetničkog muzeja). U nedostatku drugih, validnijih podataka, stećke je komisija identifikovala na osnovu kataloga sa izložbe stećaka iz 2012. godine.